Wynagrodzenie członka zarządu z tytułu powołania w spółce z o.o.
Jednym ze sposobów wypłaty środków ze spółki z o.o. jest wynagrodzenie członka zarządu na podstawie uchwały powołania. Jest to rozwiązanie dość popularne i często praktykowane. Warto jednak znać zasady opodatkowania i oskładkowania takich świadczeń, aby nie wpaść w żadne pułapki podatkowe.
Wypracowany w spółce z o.o. zysk jest własnością spółki, a wspólnicy nie mają prawa do wypłacania pieniędzy ze spółki bez żadnej podstawy. Oznacza to, że każda czynność pobierania pieniędzy ze spółki na rzecz wspólnika musi być odpowiednio udokumentowana i rozliczona na gruncie zarówno podatkowym jak i (ewentualnie) składkowym.Sposobem na podstawę do wypłaty środków ze spółki może być wynagrodzenie dla członka zarządu za pełnione funkcje.
Członek zarządu może pełnić swoją funkcję nieodpłatnie lub odpłatnie. W przypadku przyznania członkowi zarządu wynagrodzenia, może on wykonywać czynności w oparciu o umowę o pracę, zlecenie czy też właśnie na podstawie uchwały zgromadzenia wspólników (tzw. akt powołania).
Wypłata pieniędzy ze spółki z ograniczoną odpowiedzialnością dla członka zarządu może nastąpić na podstawie powołania do pełnienia funkcji członka zarządu za wynagrodzeniem. Niezbędne w tym celu jest podjęcie uchwały przez zgromadzenia wspólników.
Powołanie uchwałą zgromadzenia wspólników do zarządu powoduje, że nie musi być zawierana żadna dodatkowa umowa z członkiem zarządu. Poprzez samo powołanie do zarządu powstaje już bowiem stosunek organizacyjny uregulowany w kodeksie spółek handlowych. W uchwale o powołaniu, wspólnicy mogą określić konkretną wysokość wynagrodzenia lub warunki jego obliczania (np. zależne od wyników spółki). W tej samej lub nawet dodatkowej uchwale mogą też przyznawać zarządowi inne świadczenia dodatkowe związane z pełnioną funkcją. Tu pojawia się pytanie – czy taka uchwała w jednoosobowej spółce z o.o., gdzie jedynym członkiem zarządu jest jej udziałowiec, wymaga formy aktu notarialnego? Wydaje się, że nie. Kodeks handlowy wymaga bowiem formy aktu, ale tylko do umów zawieranych pomiędzy takim członkiem zarządu, a spółką. Skoro uchwała zgromadzenia wspólników nie jest żadną umową, nie powinny mieć zastosowania wskazane restrykcje. Niestety nie ma w tej sprawie jednolitego stanowiska w orzecznictwie i doktrynie. Jeśli zamiarem jest uniknięcie zakwestionowania skuteczności takiej uchwały, warto zadbać chociażby o notarialnie potwierdzony podpis wspólnika pod taka uchwałą bądź formę notarialną uchwały.
Ustalenie wysokości wynagrodzenia członków zarządu spółek z ograniczoną odpowiedzialnością jest zależne od udziałowców. Należy jednak mieć świadomość, że zbyt wysokie wynagrodzenie może zostać uznane za działanie sprzeczne z umową spółki, interesami spółki lub nawet stanowić pokrzywdzenie któregoś ze wspólników. Wynagrodzenie powinno być zatem adekwatne do zakresu wykonywanych obowiązków, a także kondycji finansowej samej spółki.
Opodatkowanie wynagrodzenia
Przychody z tytułu pełnienia członka zarządu na podstawie aktu powołania zaliczane są do przychodów z działalności wykonywanej osobiście. Należy je opodatkować podatkiem dochodowym na zasadach ogólnych, czyli według skali podatkowej. Zaliczka na podatek dochodowy powinna zostać pobrana przez płatnika (spółkę) w wysokości 12%, z uwzględnieniem kwoty wolnej (w razie złożenia oświadczenia przez członka zarządu).
W przypadku powołania członek zarządu ma prawo do pomniejszenia przychodu o standardowe koszty jego uzyskania, analogiczne jak przy stosunku pracy (tj. 250 zł miesięcznie, a za rok podatkowy nie więcej niż 3.000 zł).
Składki ZUS
Od 1 stycznia 2022 r. osoby powołane do pełnienia funkcji na mocy aktu powołania za wynagrodzeniem (np. członkowie zarządu, prokurent), zostały objęte obowiązkowym ubezpieczeniem zdrowotnym. Członka zarządu w takiej sytuacji należy zgłosić do ZUS z kodem 22 50 xx (na druku ZZA) i pobierać od jego wynagrodzenia składkę zdrowotną w wysokości 9%.
Warto dodać, że wynagrodzenie członka zarządu na podstawie aktu powołania, nie stanowi tytułu do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych. W efekcie brak jest ryzyka ewentualnego oskładkowania takiego świadczenia.
Koszt w spółce
Spółka z o.o. jest podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych (CIT). W zależności od wielkości i formy opodatkowania może opłacać podatek według stawki 9%, 19% lub cit estoński według stawki 10% lub 20%. W tradycyjnym CIT (9% i 19%) spółka opłaca podatek od wypracowanego dochodu (w skrócie – przychód minus koszty). W cit estońskim – wyłącznie od wypłaconego zysku lub kategorii uznanej za opodatkowaną.
Wynagrodzenie wypłacone członkowi zarządu na podstawie aktu powołania stanowi w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością koszt uzyskania przychodów. Zarówno tej opodatkowanej tradycyjnie jak i w cit estońskim. Oznacza to, że spółka nie zapłaci od tej części dodatkowego podatku dochodowego cit. Nie dojdzie zatem do podwójnego opodatkowania.
Wnioski
Wynagrodzenie dla członka zarządu na podstawie uchwały zgromadzenia wspólników może być ciekawą alternatywą dla innych form wypłaty środków ze spółki. W szczególności, jeżeli członek zarządu nie posiada innych dochodów według skali, może w tej sytuacji wykorzystać w pełni przysługujący mu limit pierwszego progu skali (120.000 zł) i kwotę wolną od podatku (30.000 zł).
Przykład:
Wspólnik spółki z o.o. jest również jej członkiem zarządu. Zgodnie z uchwałą Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników, członkowi zarządu przyznano wynagrodzenie miesięczne w kwocie 10.000 zł. Osoba ta nie ma innych dochodów według skali podatkowej. Od wskazanej kwoty spółka pobierze co miesiąc – 870 zł zaliczki PIT i 900 zł składki zdrowotnej. Na koniec roku spółka sporządzi PIT-11, a członek zarządu dokona rocznego rozliczenia, w którym może skorzystać z przysługujących mu ulg (np. ulga na dziecko).
Wskazane rozwiązanie jest popularne również ze względu na brak składek społecznych. Skoro nie stanowi to tytułu do ubezpieczeń, brak jest też ryzyka uznania kiedykolwiek przez ZUS, że takie składki należałoby zapłacić. Należna jest jednak składka zdrowotna w wysokości 9%.
Wobec objęcia wynagrodzenia zarządu składką zdrowotną, popularny stał się temat wynagrodzeń w ramach art. 176 kodeksu spółek handlowych (powtarzające się świadczenia), które nie powinny stanowić tytułu do ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych. Należy jednak mieć świadomość niejednolitego i dość restrykcyjnego na dziś stanowiska ZUS i NFZ. Zgodnie z ich podejściem, wypłaty z art. 176 k.s.h. traktowane są (w skrócie i uogólnieniu) jak umowy zlecenie – co rodzi ryzyko naliczenia składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne (oraz odsetek), a także sporu sądowego z organem składkowym. Ponadto nie sposób wspomnieć, że wynagrodzenie z art. 176 k.s.h. może być czynnością podlegającą podatkowi VAT (organy skarbowe uznają, że świadczenie takich usług przez podatnika VAT jest czynnością podlegającą opodatkowaniu).
Wskazane ryzyka zarówno podatkowe jak i składkowe, mogą rodzić wątpliwość praktyczne w aspekcie stosowania wskazanej formy wynagradzania udziałowców (tj. art. 176 k.s.h.), przynajmniej do czasu ugruntowania się praktyki w tym zakresie. Stąd nadal pewną alternatywą (pomimo składki zdrowotnej), wydaje się być wynagrodzenie członka zarządu na podstawie uchwały wspólników.
Niniejsze podsumowanie ma charakter ogólny i nie stanowi porady podatkowej. Stan prawny jest aktualny na dzień publikacji artykułu. W przypadku zainteresowania poszczególnymi zagadnieniami, zapraszamy do kontaktu.